Làm cách nào để giảm được tối đa tiền thuế phải đóng hàng năm là vấn đề được rất nhiều thực tập sinh, người lao động tại Nhật quan tâm.

Và một trong những biện pháp được ưa chuộng trong những năm gần đây là ふるさと納税 (ふるさとのうぜい:  tạm dịch là: nộp thuế cho “quê hương”). 

Furusato Nozei là gì?

Thuế quê hương - Furusato nozei là một cơ chế mà người nộp thuế có thể đóng thuế thu nhập hoặc thuế cư trú của họ cho một khu vực địa phương mà mình thích, chứ không buộc phải là khu vực đang sinh sống.

Theo cơ chế này, người nộp thuế sẽ nhận được quà cảm ơn từ địa phương đó, đồng thời còn có thể được giảm thuế. Những món quà có thể trải dài từ đặc sản địa phương đến hàng thủ công mỹ nghệ...

Thông thường giá trị của những món quà đặc sản này sẽ vào khoảng 30- 50% giá trị số tiền nộp thuế.

Những lợi ích của “Thuế quê hương”

Ban đầu, chính phủ Nhật Bản muốn thực hiện chế độ thuế này nhằm hỗ trợ các địa phương đang bị thâm hụt ngân sách vì thiếu lao động, đồng thời giúp địa phương quảng bá được hàng nông sản miễn phí.

Một số quà tặng phổ biến bao gồm thực phẩm và đồ uống địa phương, chẳng hạn như hộp trái cây, nông sản, bánh kẹo, nước tương hay rượu sake... đi kèm với đó là bức thư cảm ơn. Một số khu vực lại cung cấp những món quà dưới dạng một đêm nghỉ tại nhà trọ hay chùa, hoặc các khóa học về nghề thủ công địa phương.

Việc tặng quà đầy thú vị, bất ngờ và ý nghĩa này sẽ khiến người đóng thuế quê hương háo hức hơn vì người nhận không biết rằng lần tiếp theo mình sẽ nhận được món quà như thế nào.

Tuy nhiên một số chuyên gia nhận định chế độ này còn bao hàm nhiều tác dụng khác. Đầu tiên chúng sẽ kích thích sự lựa chọn của người nộp thuế khi phải suy nghĩ về số tiền mình đóng sẽ được dùng làm gì thay vì phó mặc cho nhà nước. Thêm nữa, đây cũng là cơ hội để người dân nhận ra tầm quan trọng của việc nộp thuế.

Trên thực tế, đây được coi là một hình thức quyên góp cho quê hương khi ngay cả những người không có nghĩa vụ nộp thuế cũng có thể tham gia. Người đóng góp không nhất thiết phải nhận khoản khấu trừ thuế và có thể thay bằng các đặc sản vùng miền. Chính yếu tố này đã kích thích người dân đóng thuế - quyên góp cho những vùng bị thiên tai hay cần cứu trợ. Qua đó thể hiện tinh thần Nhật Bản đoàn kết, đùm bọc lẫn nhau để cùng vượt qua khó khăn.

Đối với địa phương, nguồn thu ngân sách thêm ra này có thể giúp họ giảm bớt gánh nặng trông chờ từ trung ương.

Ở khía cạnh khác, chế độ này cũng kích thích sự ganh đua, cạnh tranh giữa các khu vực để tạo sức hút. Một địa phương không có sức hút, không có ý chí phát triển thì sẽ khó lòng nhận được thuế quê hương so với các vùng khác. Từ đó chính quyền địa phương và người dân sẽ phải tìm cách để vươn lên thay vì trông chờ vào ngân sách trung ương.

Thủ tục đăng ký nộp Thuế quê hương

Mỗi vùng miền Nhật Bản có quy định khác nhau đôi chút về thuế quê hương. Tuy nhiên quy trình chung cho người đóng thuế là phải bỏ ra ít nhất 2.000 Yên, sau đó lựa chọn những vùng miền nào họ muốn đóng góp.

Trên website của chính phủ các địa phương thường có ghi chú về việc họ có tham gia chế độ này không. Một số địa phương thậm chí niêm yết cả những đặc sản nào họ đang có, qua đó cạnh tranh thu hút người đóng thuế.

Sau khi nhận được đóng góp, chính quyền địa phương sẽ gửi quà cảm ơn cùng giấy chứng nhận đã nộp thuế quê hương. Người nộp thuế sẽ làm tờ đơn xin khấu trừ tiền thuế quyên góp để gửi cho chính quyền địa phương làm thủ tục hoặc dùng giấy xác nhận trên để kê khai luôn với cục thuế.

Cuối cùng, sở thuế sẽ gửi thông báo xác nhận giảm thuế thị dân hay thu nhập vào năm tiếp theo cho người đóng.

*Quy trình của chế độ Furusato Nozei được tóm tắt qua 4 bước chính như sau:

Bước 1: Bạn chọn gửi tiền đóng góp (寄付金 きふきん) cho các địa phương（ふるさと納税先団体：ふるさとのうぜいだんたい thông qua việc mua đồ sản vật của địa phương đó trên các trang bán đồ online (VD như Furusato Rakuten...)
Bước 2: Địa phương nhận được phần tiền đóng góp của bạn sẽ gửi quà cảm ơn và giấy chứng nhận đã đóng góp  (寄附金受領証明書：きふきんりょうしゅうしょうめいしょ) cho bạn.
Bước 3: Sau khi đóng góp, bạn có thể dùng chế độ ONE STOP hoặc dùng giấy chứng nhận trên để làm thủ tục kê khai (確定申告：かくていしんこく) với sở thuế để được hoàn trả lại 1 phần thuế thu nhập đã đóng của năm đó.
Bước 4: Sau khi tiếp nhận xử lý hồ sơ, sở thuế sẽ gửi thông tin này về quận – thành phố nơi bạn cư trú, quận sẽ giảm trừ thuế thị dân của bạn cho năm tiếp theo.

Với chế độ Furusato nozei, người đóng góp sẽ có một cái nhìn cụ thể về việc số tiền của mình được sử dụng như thế nào. Đồng thời, đây cũng là cách tuyệt vời để đóng góp cho sự phát triển của địa phương mà vẫn có thể nhận lại những món quà yêu thích.