Trên thế giới, Nhật Bản được biết đến là một trong những quốc gia luôn đi đầu trong việc thu gom rác nghiêm ngặt để từ đó hỗ trợ cho việc xử lý rác thải đạt hiệu quả cao nhất.

Việc phân loại rác sinh hoạt với nhiều quy định khắt khe đã khiến nhiều thực tập sinh, du học sinh nước ngoài nói chung và người Việt Nam nói riêng bất ngờ và lúng túng khi lần đầu tới Nhật.

Hãy cùng HAIO EDU tìm hiểu những điều cần ghi nhớ để thực hiện đúng khi phân loại rác nhé!

*Cách phân loại rác phổ biến tại Nhật Bản

Mỗi địa phương có cách phân loại rác khác nhau nhưng về cơ bản rác thải sinh hoạt tại Nhật được chia thành 4 loại chính: rác cháy được, rác không cháy được, rác nguyên liệu tái chế và rác cồng kềnh/kích cỡ lớn.

Tùy nơi sinh sống mà việc phân loại rác tại Nhật còn có thể sẽ yêu cầu tỉ mỉ, cụ thể hơn nữa. Vậy nên, bạn cần đọc kỹ hướng dẫn của chính quyền địa phương shiyakusho/ kuyakusho (市役所・区役所) để phân loại và xử lý rác theo đúng quy định.

a. Rác cháy được（もえるごみ):

Bao gồm các loại rác có thể xử lý bằng nhiệt như rác từ nhà bếp (các món nấu, cơm thừa, vỏ trái cây, bã trà, vỏ trứng, rau thừa…), tàn thuốc lá, giấy vụn, đũa dùng một lần, tăm tre để xiên nướng, hộp giấy, cây cỏ, lá khô,…

Lưu ý: 

- Cành lá nhỏ: Cắt thành đoạn ngắn có đường kính dưới 10cm và dài dưới 50cm rồi bó lại cẩn thận

- Dầu ăn: Thấm bằng giấy, vải hoặc làm đông bằng hóa chất chuyên dụng

- Thức ăn thừa: Làm ráo nước trước khi cho vào túi rác.

- Quần áo, bỉm giấy: Loại bỏ chất bẩn trước khi phân loại.

Loại rác này thường sẽ thu gom 2 lần/tuần do nhu cầu vứt rác thải sinh hoạt tại các hộ gia đình lớn.

b. Rác không cháy được (もえないごみ):

Tại Nhật Bản, rác không thể đốt được quy định rất rõ ràng. Những loại rác không cháy được bao gồm những vật dụng cần có phương pháp, cách thức xử lý đặc biệt như: nhựa cứng như đĩa CD, hộp đựng cơm, móc treo quần áo hay đồ dùng gia đình bằng kim loại như xoong, chảo, nồi, dao, dĩa; đồ làm bằng thủy tinh, các loại bình, can, các đồ gia dụng cỡ nhỏ như điện thoại, loa đài, bàn ủi, bật lửa, pin…

Lưu ý: 

- Vật nhọn, ly chén vỡ: Phải gói lại bằng giấy dày để tránh gây nguy hiểm

- Bình gas, bật lửa: Nhất định phải dùng hết hoặc rút hết khí gas rồi mới vứt

- Nhiệt kế, huyết áp kế: Phải cho vào túi rác màu trong.

- Bóng đèn, lưỡi dao cạo: Phải bọc trong giấy báo và ghi rõ chữ ( 危険＝nguy hiểm), cho vào bao nhựa trước  khi mang đi vứt

Các loại rác thải không thể đốt thường được thu gom 1 – 2 lần/tuần, tùy theo quy định của từng địa phương.

c. Rác tái chế/ Rác tài nguyên (しげんごみ)

Là những loại rác có thể tái sử dụng. Bao gồm giấy các loại (giấy báo, tờ rơi quảng cáo, giấy báo gói hàng, hộp đựng quần áo, hộp trống, thùng giấy carton…) quần áo ( quần áo, vải vụn cũ) lon rỗng ( bia, rượu, nước giải khát, thức ăn đóng hộp, chai đựng sữa…), chai, bộ đồ ăn (xoong chảo, nồi niêu, ấm nước), sắt vụn, gia cụ bằng sắt thép; đồ điện gia dụng 

Lưu ý:

- Lon và chai phải đổ hết nước bên trong, rửa qua và cho vào bao nhựa

- Giấy các loại, quần áo các loại phải chia theo loại và buộc dây theo hình chữ thập, và giữ sao cho nó không bị mưa ướt khi bỏ ra

- Thuỷ tinh bể, vỡ phải gói cẩn thận bằng giấy báo,, bỏ vào bao và ghi chữ “ガラス危険 = thủy tinh nguy hiểm” bên ngoài trước khi mang đi vứt

d. Rác cỡ lớn (粗大ゴミ)

Bao gồm: gia cụ các loại như: bàn, ghế gỗ, tủ đựng quần áo, bàn kính trang điểm, giường, tấm đệm; các đồ điện như máy hút bụi, quạt, nồi cơm điện, máy hút bụi; các loại cửa…

Tuỳ từng địa phương sẽ quy định kích thước bao nhiêu thì được phân loại thành rác cỡ lớn (thông thường vượt quá 30 cm hoặc 50cm được coi là rác cỡ lớn). Loại rác này có cách xử lý và thu gom riêng.

Lưu ý:

- Khi mua cửa các loại…thì hãy yêu cầu người bán hàng thu nhận đồ cũ.

- Đồ gỗ có thể cắt ra thành từng tấm có mỗi cạnh dưới 50cm, bó lại và bỏ ra vào ngày rác đốt được.

- Trước khi vứt bỏ bạn phải liên hệ điện thoại, hoặc trực tiếp đến chính quyền thành phố nơi đang ở để mua tem dán vào từng đồ vật.

Mỗi địa phương sẽ quy định kích thước để phân biệt rác nào là cỡ lớn. Và khi có nhu cầu vứt, tùy từng loại sẽ không thể vứt tùy ý mà cần liên lạc trước tới trung tâm thu gom rác cỡ lớn để đăng ký và đóng phí vứt rác.

Để tiết kiệm chi phí, bạn có thể cho người quen bạn bè hoặc bán cho cửa hàng thu mua đồ cũ.

Trên đây chỉ là một số quy định chung, cơ bản về phân loại rác ở Nhật Bản. Ngoài ra tùy từng nơi sẽ có những quy định rõ ràng về lịch trình thu gom rác, mỗi loại rác sẽ được thu vào những ngày khác nhau, hay quy định về màu sắc túi bóng để mỗi loại rác...

*Hướng dẫn vứt rác tại nơi công cộng

Khi di chuyển tại những nơi công cộng ở Nhật, bạn cũng cần phân loại và vứt rác vào thùng rác được đặt sẵn.

Trước các siêu thị/cửa hàng tiện lợi hay ga tàu, trên đường phố, công viên thường có sẵn các thùng rác để mọi người vứt rác đúng quy định, hạn chế tối đa việc xả rác bừa bãi.

Nếu trường hợp không có thùng rác gần đó, bạn phải mang về nhà vứt chứ không được tùy ý vứt rác ra đường, bụi cây, góc tường…

Hy vọng rằng những thông tin, quy định trên sẽ giúp ích cho các bạn trong việc hòa nhập với cuộc sống sinh hoạt mới khi tới Nhật Bản làm việc.

Cùng thực hiện nghiêm túc quy trình phân loại, xử lý rác để nâng cao ý thức bảo vệ môi trường xanh – sạch – đẹp bạn nhé!