Thẻ lưu trú (在留カード zairyu kado) là giấy tờ tuỳ thân quan trọng của người nước ngoài sinh sống ở Nhật. Bạn phải luôn mang theo thẻ lưu trú bên mình và không được phép mượn và cho mượn thẻ lưu trú.

Nếu vi phạm luật liên quan đến thẻ lưu trú, bạn sẽ bị phạt rất nặng. Bài viết này sẽ giới thiệu về những điểm cần chú ý liên quan đến thẻ lưu trú.

1. Thẻ lưu trú là gì?

Thẻ lưu trú hay còn được gọi là thẻ ngoại kiều là giấy tờ tùy thân như CMND/CCCD ở Việt Nam. Đây là thẻ mà đi bất cứ đâu bạn cũng phải mang theo người theo luật của Cục quản lý xuất nhập cảnh Nhật Bản.

Khi bị cảnh sát yêu cầu xuất trình thẻ lưu trú, bạn phải cho cảnh sát xem thẻ của mình.

Hiệu lực của thẻ ngoại kiều chính là hiệu lực mà Visa bạn nhận được khi xin tư cách lưu trú tại Nhật. Nhật bản đã thay đổi Hệ thống quản lý cư trú mới thay thế hệ thống đăng ký ngoại kiều từ tháng 7/2012.

Thẻ mới được cập nhật trong hệ thống, các chi tiết thân nhân của người mang thẻ: ảnh, tên, quốc tịch hay nguồn gốc hoặc khu vực, ngày tháng năm sinh, giới tính, tình trạng cư trú, thời gian lưu trú và giấy phép làm việc.

Thẻ cư trú này được cấp cho người kết hôn với công dân Nhật Bản, người nước ngoài có nguồn gốc Nhật Bản, nhân viên công ty, thực tập sinh, sinh viên và những người thường trú, không áp dụng đối với khách du lịch hoặc cư trú ngắn hạn.

Để đăng ký thẻ cư trú ở Nhật, bạn phải trực tiếp đến các văn phòng hành chính địa phương tại nơi bạn cư trú và sau khi hoàn tất thủ tục khoảng 2 tuần sau bạn sẽ có thẻ cư trú.

2. Khi nào cần thay đổi thẻ lưu trú?

Khi thay đổi tư cách lưu trú hay thay đổi danh phận dẫn đến việc phải thay đổi nội dung ghi trên thẻ lưu trú thì trong vòng 14 ngày phải báo cáo với Cục quản lý nhập cảnh và tiến hành làm thủ tục tại cơ quan có thẩm quyền để được thay đổi nội dung ghi trên thẻ.

- Khi thay đổi chỗ ở

Khi chuyển nhà, bạn phải làm đơn chuyển đi gửi đến cơ quan có thẩm quyền nơi ở cũ để nhận giấy chứng nhận chuyển đi. Sau đó trong vòng 14 ngày kể từ khi chuyển đến, bạn phải nộp đơn xin chuyển đến đến cơ quan có thẩm quyền ở nơi ở mới.

Ngoài ra, thẻ bảo hiểm sức khỏe là do cơ quan có thẩm quyền ở địa phương nơi lưu trú cấp cho nên bạn phải trả lại thẻ cũ cùng với đơn chuyển đi và nhận thẻ mới khi nộp đơn xin chuyển đến.

- Những thay đổi khác ngoài việc thay đổi chỗ ở

Khi có những nội dung khác thay đổi ngoài việc thay đổi địa chỉ chỗ ở, bạn phải báo cáo đến Cục quản lý nhập cảnh.

Việc thay đổi nội dung như họ tên, ngày tháng năm sinh, giới tính, quốc tịch, địa phương được thực hiện ở Ban Thẻ lưu trú ở Cục quản lý nhập cảnh.

Khi được phép kéo dài thời gian lưu trú hoặc thay đổi tư cách lưu trú, bạn sẽ được cấp thẻ lưu trú mới.

- Cấp lại thẻ lưu trú

Trong trường hợp bạn bị mất thẻ hay có thay đổi gì về chỗ ở, tư cách cư trú, thời hạn cư trú, quốc tịch, hoặc tên, bạn sẽ phải trực tiếp đến Văn phòng quận (区役所), hay thành phố nơi cư trú để thông báo trong vòng 14 ngày kể từ khi bị mất thẻ hay thay đổi thông tin.

3. Trường hợp bạn cần hoàn trả thẻ lưu trú

- Khi bạn rời Nhật mà không quay lại

Khi làm thủ tục xác nhận xuất cảnh tại sân bay bạn phải nộp thẻ lưu trú, nhưng sẽ được trả lại thẻ sau khi thẻ bị đục lỗ và trở nên vô hiệu.

- Có dự định quay lại khi xuất cảnh nhưng sau đó không quay lại

Vì bạn cầm thẻ lưu trú khi xuất cảnh, nên hãy gửi lại thẻ lưu trú bằng đường bưu điện.

- Khi đương sự tử vong

Nếu đương sự tử vong thì trong vòng 14 ngày, người thân của đương sự hãy nộp lại thẻ lưu trú. Có thể mang trực tiếp đến cục quản lý nhập cảnh gần nhất hoặc gửi qua đường bưu điện.

4. Thẻ lưu trú và những điều cần phải ghi nhớ

- Mang theo thẻ lưu trú là nghĩa vụ: 

- Khi bị mất thẻ lưu trú: Khi bị mất thẻ lưu trú, trong vòng 14 ngày từ ngày phát hiện mất thẻ, bạn phải đến Cục quản lý xuất nhập cảnh để xin cấp lại thẻ.

- Khi thay đổi địa chỉ nhà: Sau khi thay đổi địa chỉ nhà, trong vòng 14 ngày, bạn hãy đến cơ quan hành chính của nơi ở mới để xin chuyển đổi địa chỉ. Khi đi hãy mang theo thẻ lưu trú.

- Nghiêm cấm cho mượn thẻ lưu trú: Bạn có thể sẽ bị người không có thẻ lưu trú hỏi về việc cho mượn thẻ lưu trú để đi phỏng vấn xin việc, đi khám. Tuy nhiên, điều này bị pháp luật ngăn cấm. Dù bạn có ý tốt và muốn giúp người khác, nếu bạn cho mượn thẻ, bạn có thể trở thành tội phạm.

- Nghiêm cấm mượn thẻ lưu trú: Mượn thẻ cư trú của người khác cũng là hành vi vi phạm pháp luật. Nhận, cầm, sử dụng thẻ lưu trú của người khác có thể bị phạt tù, phạt tiền, và thậm chí là bị cưỡng chế về nước.

- Nghiêm cấm làm giả, chỉnh sửa thẻ lưu trú: Với những trường hợp bỏ trốn khỏi công ty tiếp nhận trong thời gian thực tập kỹ năng, dù đã hết thời gian du học nhưng vẫn ở lại Nhật… bạn sẽ không có thẻ lưu trú có hiệu lực nên không thể đi làm, ốm cũng không thể đến bệnh viện. Khi đó, nếu đọc được thông tin rao bán thẻ cư trú giả trên mạng xã hội, có thể bạn sẽ muốn mua chúng. Tuy nhiên, nếu làm vậy, bạn sẽ trở thành tội phạm.

Hãy luôn tìm hiểu kĩ các thông tin, quy định liên quan đến thẻ cư trú và chấp hành nghiêm chỉnh. Việc mượn/cho mượn hay làm giả, sửa đổi thẻ lưu trú… đều vi phạm pháp luật. Đừng mua thẻ lưu trú giả mạo hoặc thẻ đã bị sửa đổi.

Để tránh phải mua thẻ cứ trú như vậy, hãy tham khảo ý kiến của cơ quan chính phủ hoặc hiệp hội luật sư trước khi bỏ trốn hoặc hết thời gian lưu trú nhé!

Các bạn thực tập sinh kỹ năng hãy hỏi ý kiến của nghiệp đoàn khi xảy ra bất kì chuyện gì. Nếu vẫn chưa thể giái quyết vấn đề, hãy gửi tin nhắn tới ngay Hiệp hội thực tập kỹ năng quốc tế (OTIT) để được hỗ trợ nhanh chóng.

Trang tư vấn bằng tiếng Việt của OTIT tại đây

Xem thêm: Những câu hỏi thường gặp liên quan đến thẻ lưu trú tại Nhật 

Bạn còn băn khoăn, thắc mắc gì hãy kết nối ngay với Haio Education để được tư vấn hoàn toàn miễn phí!

Hotline: 090 188 1963 - 090 666 1963